Ιστορικό της Ιεράς Μονής Παναγίας της Βύσιανης

Τετ Ιουν 26, 2019 12:08 pm

Ιστορία και Παράδοση.

Αφιερωμένο, στοΰ ’Ανέσπερου φωτός τή γεννήτρια, τό μοναστήρι τής Παναγίας Βύσσιανης Σερρών, άναζητά τήν αρχή τής ιστορίας του στις πρώτες έκατονταετίες τής περασμένης χιλιετίας.
Πρώτη μαρτυρία τής περιοχής, πού σήμερα βρίσκεται κτισμένο τό μοναστήρι τής Παναγίας τής Βύσσιανης, μας παραδίδει χρυσόβουλλο τοΰ αύτοκράτορα ’Ανδρόνικου τού Β' πρός τόν Μανουήλ Αγγελο τόν Πατρίκιο. Μέ τό χρυσόβουλλο αυτό, πού έκδόθηκε τόν Μάρτιο τού 1306, ό αύτοκράτορας τού Βυζαντίου επικυρώνει στόν πατρίκιο Μανουήλ Άγγελο τήν κατοχή γής έξι χιλιάδων έξακοσίων μοδίων στήν περιοχή τής Πτελέας, περιοχή πού ταυτίζεται μέ τόν τόπο πού σήμερα είναι κτισμένη ή Ιερά Μητροπολιτική Μονή Κοιμήσεως τής Θεοτόκου Βύσσιανης. Στό χώρο αυτό ό πατρίκιος Μανουήλ ’ Αγγελος οικοδόμησε ναό πρός τιμήν τού Αγίου Βλασίου, στά ερείπια τού οποίου κτίσθηκε στά ύστερα χρόνια καί, μετά τή φανέρωση τής εικόνας τής Μεγαλόχαρης, ό πρώτος ναός τής Παναγίας Βύσσιανης.
ναός περιβαλλόταν άπό συστάδα πελωρίων δέντρων καί ήταν λειτουργήσιμος σέ όλη τήν περίοδο τής τουρκοκρατίας. Οί Σερραΐοι προσκυνητές, γιά νά πάνε στό μοναστήρι τής Παναγίας τής Βύσσιανης στά πριν τό 1958 χρόνια, ακολουθούσαν ένα ομαλό
μονοπάτι πού, αφού τούς ανέβαζε σέ πλαγιές πού μοσχομύριζαν από πλήθος άγριων λουλουδιών τούς έφερνε, μετά άπό πορεία δύο περίπου ώρών, στό κατάφυτο άπό αιωνόβια δέντρα φτελιάς προαύλιο τού μικρού μοναστηριού τής Παναγίας, πού ήταν τό Ισχυρό καταφύγιο των χριστιανών πού ζούσαν στήν ευρύτερη περιοχή, άφοϋ, σ’ αυτό έφεραν μέ τιμές, στίς πρώτες δεκαετίες τής Ιστορίας του, τήν είκόνα τής Παναγίας, μετά τή φανέρωσή της κατά τρόπο θαυμαστό σ’ έναν μικρόν αίπόλο.
Κατά τή μαρτυρία τής άκόμη καί σήμερα ίσχυρής παράδοσης τού θαυμαστού τρόπου εύρέσεως τής θαυματουργού εικόνας τής Παναγίας, ένας μικρός στήν ηλικία αίπόλος έβλεπε επί τέσσερεις νύχτες στήν περιοχή πού σήμερα είναι κτισμένος ό ναός τής Παναγίας, φώς, φώς γλυκύτατο νά λάμπει καί νά καταυγάζει τόν ύπαιθρο χώρο.
Τό θαυμάσιο αύτό γεγονός, μετά τήν πρώτη του έμφάνιση, διηγήθηκε ό μικρός βοσκός στούς μεγαλύτερους όταν τόν έπισκέφθηκαν γιά νά τού προμηθεύσουν τήν καθημερινή τροφή του.
Ή αποδοκιμασία καί ή επίπληξή τους, γιά ό,τι τό προηγούμενο βράδυ τά αθώα μάτια τού μικρού παιδιού είχαν δει, έσπειραν τήν άμφιβολία στήν καρδιά του. Όμως, σάν νύχτωσε, καί πριν τό φεγγάρι άνατείλει άπό τίς απέναντι κορφές τού Μενοίκειου όρους καί, μαζί μέ των άστρων τό χορό, διακοσμήσει τό στερέωμα, αύτή ή αμφιβολία χάθηκε, καθώς, τό ίδιο θαυμαστό φαινόμενο έμφανίστηκε, όπως καί την προηγούμενη νύχτα, φωτίζοντας γλυκύτατα τό γύρο τόπο. Τέλος, τό ξημέρωμα της πέμπτης ημέρας, ό αρχικός φόβος τού μικρού καί αγαθού αίπόλου μεταβλήθηκε σέ περιέργεια καί αντλώντας κουράγιο άπό τό φώς τού ήλιου έπισκέφθηκε τό δασωμένο τόπο, όπου, τήν προηγούμενη νύχτα, τέταρτη κατά σειρά, έβλεπε τό υπερκόσμιο έκεΐνο φώς έως καί τήν ανατολή τού μεγάλου φωστήρα.
Χωρίς αναζήτηση, οδηγημένος, κατά τρόπο θαυμαστό, βρήκε μέσα στούς άγριους θάμνους τήν εικόνα τής Παναγίας, άθικτη από τή μακροχρόνια έκθεσή της στά καιρικά φαινόμενα. Αμέσως, καί αφήνοντας τό κοπάδι του χωρίς επιστασία, έτρεξε κοντά στούς δικούς του ανθρώπους καί τούς διηγήθηκε μέ κάθε λεπτομέρεια, όσα προηγήθηκαν από τήν ανακάλυψη τής εικόνας τής Θεοτόκου.
Η είδηση συνήγειρε όλους τούς αίπόλους καί εν χορφ, χωρίς χρονοτριβή, έπισκέφθηκαν τόν τόπο όπου βρισκόταν ή εικόνα τής Παναγίας, τήν οποία, μέ σεβασμό, μετέφεραν στό παρακείμενο εκκλησάκι τού Αγίου Βλασίου, τό όποιο βελτιώνοντας καί έπεκτείνοντάςτο, το μετονόμασαν σέ εκκλησία τής Παναγίας.
Μαρτυρία τής συνεχόμενης πνευματικής παρουσίας τού μικρού μοναστηριού της Παναγίας της Βύσσιανης, τήν εποχή τής τουρκοκρατίας, δίνουν διάφορα καταγεγραμμένα σε ιστορικές πηγές γεγονότα.
Οι Βούλγαροι, μετά τήν ίδρυση τής Βουλγαρικής Εξαρχίας, έπιδόθηκαν σέ αγώνα βίαιης προσάρτησης στή σχισματική έκκλησία τους, των ορθοδόξων χριστιανών τής υπαίθρου. ’Έκαψαν τίς περιουσίες αυτών πού παρέμειναν πιστοί στήν Μητέρα Έκκλησία καί λεηλάτησαν τίς έκκλησίες έκείνων των χωριών πού δέν αποδεχόταν τήν Εξαρχία. Θύμα αυτών τών βανδαλισμών υπήρξε καί τό μικρό καταφύγιο τών ορθοδόξων τής περιοχής, τό μοναστήρι τής Παναγίας τής Βύσσιανης.
Ο ναός έρημώθηκε, τό τείχος πού τόν περιέβαλε γιά λόγους προστασίας από τά θηρία τού δρυμού γκρεμίστηκε, οί εικόνες καί τά 'Άγια τών Αγίων του άρπάχθηκαν. Τό μοναστήρι, χωρίς κανδήλες καί εικόνες, έγινε κατοικία άγριων υπάρξεων.
Στίς 28 Ιουνίου τού 1913 ή πόλη τών Σερρών αποκτά, έστω καί μέ το ολοκαύτωμά της, τήν πολυπόθητη λευτεριά καί ένωσή της μέ τή μητέρα Ελλάδα.
ΟΙ Σερραίοι μέτρησαν τίς πληγές τους καί βάλθηκαν νά κτίσουν τή νέα τους ζωή αρχίζοντας από τήν αποκατάσταση τών λεηλατημένων καί καμένων ναών τους.
Τό 1914 στό προάστειο τών Σερρών, τά Καμενίκια, ένας όμιλος ευσεβών καί φιλόθεων Σερραίων άποφασίζει τή σύσταση της αγαθοεργού αδελφότητας « Ή Κοίμησις της Θεοτόκου » μέ σκοπό, τήν άνοικοδόμηση καί συντήρηση τής Ίεράς Μονής καί των παραρτημάτων της πού καταστράφηκαν από τούς Βουλγάρους.
Μετά από διάφορες δικαιολογημένες άπό τά γεγονότα καθυστερήσεις, οί εργασίες ανοικοδόμησης νέου καθολικού στό μοναστήρι ολοκληρώθηκαν στό τέλος του 1923.
Πανηγυρικά. τόν έπόμενο χρόνο, έγκαινιάσθηκε ό ναός τής Παναγίας τής Βύσσιανης καί οί πιστοί, συνεπικουρούμενοι άπό πλήθος άύλων δυνάμεων, ύμνησαν καί πάλι έντός του τή σεπτή μετάσταση τής Θεοτόκου.
΄Ομως, καί πάλι, μέ τή συνεργία ψ τοϋ πονηρού, ή αγάπη διώχθηκε άπό τήν πατρίδα μας καί οί ομόφυλοι έγιναν αντίπαλοι έως θανάτου. Ό εμφύλιος πόλεμος καί ή πρίν άπό αυτόν Βουλγαρική κατοχή, έρήμωσαν τόν τόπο γύρω άπό το μοναστήρι. Ή μονή τής Παναγίας τής Βύσσιανης, περνά νέες δοκιμασίες καί λεηλατείται γιά πολλοστή φορά άπό τούς Βουλγάρους. Σέ αυτές τίς χρονικές περιόδους τής έρήμωσης τού μοναστηριού, ή Χάρη τής Παναγίας δέν ξεχάστηκε άπό τούς πιστούς Σερραίους, αφού, «των πιστών τό αναμφίβολον καύχημα», ή Θεομήτωρ Παρθένος, δέν τούς έγκατέλειψε ποτέ. Στίς μεγάλες γιορτές Της, καθώς, καί στήν γιορτή τής Ζωοδόχου Πηγής, παρά τούς κινδύνους από τό άστατο των καιρών, μικρές ομάδες ευσεβών χριστιανών, όχι μόνο από τή συνοικία τών Καμενικίων, άνηφόριζαν από πολύ νωρίς πρός τό μοναστήρι έχοντας στίς αποσκευές τους μελισσοκέρι, λίγο λάδι καί φυτίλια γιά τά καντήλια, πού ώς δώρο πήγαιναν στήν Παναγία τους.
Ό καιρός τής ειρήνης ήλθε καί πάλι καί οί ευσεβείς κάτοικοι τών Καμενικίων, μέ σκοπό νά θεραπεύσουν τίς πληγές πού άφησε ό πόλεμος στό σώμα τού μοναστηριού τους, συνέστησαν νέο σύλλογο «Κυριών καί Δεσποινίδων ΒύσσιανηςΣερρών».
Τά μέλη καί αυτού τού συλλόγου, έμπνεόμενα από θείο ζήλο, επισκέπτονται τό μοναστήρι καί οργανώνουν έκδηλώσεις, μέ σκοπό, ό οβολός τών φιλακόλουθων καί φιλέορτων χριστιανών, νά βοηθήσει στήν κατασκευή αμαξι τού δρόμου γιά τήν πιο εύκολη μεταφορά ανθρώπων καί υλικών πρός τό μοναστήρι. Μέ ευκολότερη τήν πρόσβάση πρός τό μοναστήρι, οί προσκυνητές πλήθαιναν, κυρίως, κατά τήν ημέρα πού γιορτάζεται ή Κοίμηση τής Θεοτόκου.
Στά πλήθη αύτών τών πιστών, ανήμερα τής εορτής τής αγίας μεταστάσεώς Της, δόθηκε σημείο, «ώστερ ένέχυρον τής πίστεως, ής έπίστευον» κατά τόν άγιο Ιωάννη τόν Χρυσόστομο.
Ήταν Δεκαπενταύγουστος τού 1996. Ή ημέρα ήταν έξαιρετικά ζεστή. Τό λίγο νερό πού έτρεχε στό άγιασμα τού μοναστηριού είχε
από χρόνια στερέψει καί οί ευάριθμοι προσκυνητές ένιωθαν τήν έλλειψή του. Καί αιφνίδια, όχι μέ προετοιμασμένη ανθρώπινη σπουδή αλλά θείας χάριτος έργο, στό παρεκκλήσι του αγιάσματος, άρχισε νά άναβλύζει ζείδωρο ΰδωρ. Τό γεγονός έγινε γνωστό σέ όλους τους προσκυνητές, πού τό απέδωσαν στήν χάρη της Παναγίας καί συναθροισθέντες, όπως οί Απόστολοι, γύρω από τό μικρό παρεκκλήσι τής Ζωοδόχου Πηγής, προεξάρχοντοςτοΰ ίερέως, έψαλαν τά έγκώμια τής Παναγίας.
καιρός πέρασε καί χωρίς νά σβήσει ή αγάπη των ευσεβών Σερραίων πρός τό μοναστήρι τής Βύσσιανης, ό χρόνος φανέρωσε τίς αδυναμίες των έργων πού έγιναν, κάτω από δύσκολες συνθήκες, στό κτιριακό συγκρότημα τής μονής.
Τό καθολικό τοΰ μοναστηριοΰ παρουσίασε ρωγμές καί νΐ ή σαθρωτητα τής στέγης του ενείχε κινδύνους μιας πτώσης. ’Έτσι, τό Εκκλησιαστικό Συμβούλιο τής μονής καί, ή έπί τούτου συσταθείσα Ερανική Επιτροπή, αποφάσισαν τό 1971 τήν ανέγερση νέου καθολικού. Τά έγκαίνια αυτού τού ναού έγιναν από τό Μητροπολίτη Σερρών καί Νιγρίτης κυρό Μάξιμο στις 9 Μάΐου τού 1986.
Κατά τη διάρκεια τής ιστορικής πορείας της πυρπολητές αλλόφυλοι κατέκαψαν τήν Μονή καί άσεβείς κατέσκαψαν τά θεμέλια τής 'Αγίας Τράπεζάς του. Ή πλούσια φύση πού τό περιέβαλε περιορίστηκε, τά πλησίον του χωριά έρημώθηκαν, νέα κτίσματα τού έδωσαν άλλη μορφή, τό καθολικό του επιδιορθώθηκε καί έπεκτάθηκε τά νεότερα μόνο χρόνια τρεις φορές, μά ένα έμεινε αναλλοίωτο καί φωτίζει καί θά φωτίζει στούς αιώνες τούς πιστούς καί, αύτό τό ένα, είναι ή Χάρη τής Παναγίας.
Τή χάρη Της, στό μακρό αύτό χρονικό διάστημα τής Ιστορικής παρουσίας τού μοναστηριού, ύπηρέτησαν ολιγομελείς συνοδείες πού, ακλόνητη δείχνοντας έμπιστοσύνη γιά τή σωτηρία τής ψυχής τους στήν Παναγία τήν Βύσσιανη δέ ζήτησαν τίποτα περισσότερο μά, καί ούτε μία στιγμή λιγότερο, από τό νά συλλάβουν τήν ύπέρτατη ’Αλήθεια μέ τήν αγάπη τους.

Τήν Θεοτόκον καί Μητέρα τοϋ φωτός, έν ύμνοις τιμώντες μεγαλύνωμεν.